هند یکی از سریع‌ترین اقتصادهای جهان است و جمعیت بالا، تقاضای زیاد برای مواد غذایی سالم و فرهنگی که مصرف خرما را در مناسبت‌ها تقویت می‌کند، باعث شده بازار خرما در هند به یکی از مقصدهای جذاب برای صادرکنندگان تبدیل شود. در این مقاله، وضعیت فعلی صادرات خرما ایران به هند را بررسی می‌کنیم، چالش‌ها و فرصت‌ها را تحلیل می‌کنیم، و راهکارهایی برای ورود موفق در بازار هند به همراه اهمیت شرکت در نمایشگاه‌های آنوگا هند و اینداس فود هند ارائه می‌کنیم.
طبق گزارش سایت Mordor Intelligence، بازار جهانی خرما در سال ۲۰۲۵ حدود ۲۹.۳۳ میلیارد دلار ارزش دارد و پیش‌بینی می‌شود با نرخ مرکب سالانه ~۷.۱۰٪ تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۴۱.۳۳ میلیارد دلار برسد. این رشد را می‌توان به افزایش مصرف غذاهای سالم، تمایل به جایگزینی قندهای مصنوعی با شیرینی‌های طبیعی مثل خرما، و توسعه زیرساخت سردخانه و زنجیره تأمین بین‌المللی نسبت داد.
در تجارت بین‌المللی نیز، سالانه میلیاردها دلار خرما صادر و وارد می‌شود. مثلاً در سال ۲۰۲۳، تجارت جهانی خرما (خشک/تازه) به ارزش حدود ۲.۲۳ میلیارد دلار ثبت شده است. ایران یکی از صادرکنندگان مهم خرما در جهان به شمار می‌رود که انواعی مانند مضافتی، پیارم، ربی، و ... را به بازارهای بین‌المللی عرضه می‌کند.
سهم هند در صادرات خرما ایران
طبق گزارش IndexBox، هند یکی از بازارهای کلیدی برای صادرات خرما ایران است و در ارزش کل صادرات خرما ایران سهم قابل توجهی دارد. همچنین، بر اساس شرکت Nutex، هند بزرگ‌ترین خریدار خرمای ایرانی به شمار می‌آید و صادرات به هند با رقم حدود ۱۹ میلیون دلار یکی از پردرآمدترین مقاصد می باشد. طبق منابع، هند در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۹۰٬۵۸۹٬۰۰۰ کیلوگرم خرما به ارزش ~۲۶۷ میلیون دلار وارد کرده است. این یعنی بازار هند ظرفیت بسیار بالایی دارد و هنوز جای رشد دارد.
فرصت ها و چالش‌های ورود به بازار هند
بازار خرما در هند از ظرفیت‌های متنوعی برخوردار است که شناخت درست آن می‌تواند مسیر موفقیت صادرکنندگان ایرانی را هموار کند. از جمله مهم‌ترین فرصت‌ها می‌توان به نقش تقویم مصرفی و مناسبت‌های مذهبی اشاره کرد؛ خرما در ماه رمضان، اعیاد و مراسم مذهبی تقاضای بالایی دارد و مصرف آن به شکل چشم‌گیری افزایش می‌یابد. همچنین، افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان هندی نسبت به محصولات ارگانیک و سالم موجب شده تا خرما به‌عنوان جایگزینی طبیعی برای شیرینی‌های مصنوعی مورد توجه قرار گیرد. در کنار این موارد، توسعه زیرساخت‌های سردخانه‌ای و لجستیک مؤثر در هند به صادرکنندگان این امکان را می‌دهد که با حفظ کیفیت محصول، هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهند و بازار خود را گسترش دهند.
با این حال، چالش‌هایی نیز در این مسیر وجود دارد؛ رقابت منطقه‌ای میان کشورهای صادرکننده خرما، به‌ویژه کشورهای عربی، می‌تواند فشار قیمتی ایجاد کند. همچنین، حساسیت بازار هند به کیفیت، بسته‌بندی و استانداردهای بهداشتی باعث می‌شود تولیدکنندگان ایرانی ناگزیر به رعایت دقیق معیارهای بین‌المللی باشند. از سوی دیگر، مسائل گمرکی و مقررات پیچیده واردات و نیز نوسانات نرخ ارز و هزینه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی ریسک‌های مالی و اجرایی قابل‌توجهی را به همراه دارند. بنابراین، شناخت دقیق این فرصت‌ها و چالش‌ها، پیش‌شرط موفقیت پایدار در بازار رو‌به‌رشد خرمای هند است.
در کنار فرصت‌ها و چالش‌های موجود، صادرکنندگان ایرانی برای موفقیت در بازار خرما هند باید استراتژی‌های هدفمند و هوشمندانه‌ای را دنبال کنند. تمرکز بر مناطق شهری بزرگ مانند بمبئی، دهلی و جنوب هند می‌تواند نقطه آغاز مناسبی باشد، چرا که این مناطق هم تقاضای بالایی دارند و هم زیرساخت‌های توزیع و مصرف در آن‌ها توسعه‌یافته‌تر است. از سوی دیگر، استانداردسازی و برندسازی اهمیت حیاتی دارد؛ استفاده از بسته‌بندی مدرن، درج اطلاعات کامل محصول و اخذ گواهی‌نامه‌های بین‌المللی مانند ISO و HACCP می‌تواند اعتبار برند ایرانی را نزد خریداران هندی افزایش دهد.
همکاری با واردکنندگان محلی نیز یکی از کلیدهای موفقیت است، زیرا این شرکای تجاری مسیر ورود به شبکه‌های توزیع، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و بازارهای آنلاین را هموار می‌کنند. علاوه بر این، حضور فعال در بازاریابی دیجیتال، از جمله تبلیغات هدفمند در پلتفرم‌های هندی و شبکه‌های اجتماعی، به معرفی بهتر برند و جذب مشتریان جدید کمک می‌کند. در نهایت، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی و تخصصی همچون آنوگا هند و اینداس فود هند فرصتی استثنایی برای ارتباط مستقیم با خریداران، شناخت رقبا و تثبیت جایگاه ایران در بازار خرمای هند فراهم می‌سازد.
نمایشگاه آنوگا هند یک نمایشگاه بین‌المللی در حوزه غذا و نوشیدنی در هند است که فرصت‌های بی‌نظیری برای نشان دادن محصولات، ارتباط با خریداران، آشنایی با روندهای جدید و شبکه‌سازی فراهم می‌کند. در این رویداد، شما می‌تونید به‌عنوان صادرکننده خرما، مستقیماً با واردکنندگان هندی، توزیع‌کنندگان بزرگ و صاحبان برندهای مواد غذایی ملاقات کنید.
نمایشگاه اینداس فود هند یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای صنعت غذا در هند است که کسب‌وکارها را با اقتصاد غذایی هند متصل می‌کند. در این نمایشگاه، علاوه بر بخش محصولات غذایی، بخش‌هایی مثل بسته‌بندی، ماشین‌آلات فرایند و تکنولوژی غذا نیز پوشش داده می‌شوند.
جمع بندی
بازار خرما در هند، به‌ویژه در حوزه صادرات خرما به هند، یکی از سودآورترین مقاصد برای صادرکنندگان ایرانی است. با وجود چالش‌هایی مانند کیفیت، هزینه حمل‌ونقل و فرآیندهای گمرکی، اجرای یک استراتژی هوشمندانه همراه با برندسازی قوی و ایجاد شبکه توزیع محلی می‌تواند منجر به موفقیت چشمگیر در این بازار شود. در همین راستا، شرکت اَرســا به‌عنوان مجری رسمی پاویلیون ایران و برگزارکننده معتبر نمایشگاه‌های بین‌المللی، فرصت حضور مؤثر صادرکنندگان ایرانی در بازار هند را فراهم کرده است. از تمامی فعالان صنعت خرما و مواد غذایی دعوت می‌شود برای ثبت‌نام و رزرو غرفه خود در نمایشگاه‌ها اقدام نمایند.