بررسی تجارت خارجی عمان و فرصت‌های ایران در صنعت نفت و گاز

صنعت نفت و گاز به عنوان ستون فقرات اقتصاد جهانی، همچنان نقشی کلیدی در تأمین انرژی و رشد اقتصادی ایفا می‌کند. با وجود حرکت رو به رشد به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر، تقاضای جهانی برای نفت و گاز در سال‌های اخیر همچنان در سطح بالایی باقی مانده است. کشورهای دارای ذخایر غنی، مانند ایران، فرصت‌های قابل‌توجهی برای توسعه صادرات، جذب سرمایه‌گذاری و گسترش همکاری‌های بین‌المللی دارند.

ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان منابع هیدروکربنی جهان، جایگاهی بی‌بدیل در نقشه انرژی بین‌المللی دارد. به گزارش سایت خبرگزاری دانشجو (SNN) ایران بعد از ونزوئلا، عربستان سعودی و کانادا با برخورداری از چهارمین ذخایر اثبات‌شده نفت خام و دومین ذخایر گاز طبیعی جهان، این کشور را به ابرقدرت انرژی تبدیل کرده که توان بالقوه آن می‌تواند نه‌تنها امنیت انرژی داخلی را تضمین کند، بلکه سهم تعیین‌کننده‌ای در بازارهای جهانی ایفا نماید.

   بر اساس داده‌های داخلی وزارت نفت

• ۷۱٪ از ذخایر نفتی ایران در خشکی و ۲۹٪ در مناطق دریایی قرار دارند.
• در مورد ذخایر گازی، ۳۹٪ آن در خشکی و ۶۱٪ در مناطق دریایی است.
• ۷۳ میدان نفت و گاز در کشور شناسایی شده‌اند که ۳۶ میدان نفتی و ۳۷ میدان گازی هستند.
• از این تعداد، ۴۵٪ از میادین نفتی و ۷۷٪ از میادین گازی هنوز توسعه‌نیافته باقی مانده‌اند.

از بین کشورهای خلیج فارس، سلطنت عمان در سال‌های اخیر با اجرای سیاست‌های متنوع‌سازی اقتصادی و اصلاحات ساختاری، توانسته جایگاه خود را به‌عنوان یک بازیگر فعال در تجارت بین‌الملل تقویت کند. با وجود وابستگی تاریخی به نفت و گاز، این کشور با توسعه صنایع غیرنفتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و گسترش روابط تجاری، به سمت اقتصادی پایدار و متنوع حرکت کرده است. این روند، فرصت‌های ارزشمندی را برای همکاری‌های اقتصادی ایران و عمان، به‌ویژه در حوزه انرژی و صنایع وابسته، فراهم کرده است.

عملکرد سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ تجارت خارجی عمان

بر اساس آمار رسمی، تجارت خارجی عمان در سه ماهه نخست ۲۰۲۵ نتایج قابل‌توجهی داشته است:

• صادرات کل: ۱۳.۸ میلیارد دلار (کاهش ۳٪ نسبت به مدت مشابه سال قبل)
• صادرات غیرنفتی: ۴.۲ میلیارد دلار، معادل ۳۰.۱٪ از کل صادرات و رشد ۸٪ سالانه
• واردات: ۱۱.۲ میلیارد دلار (افزایش ۹٪ نسبت به ۲۰۲۴)
• تراز تجاری: ۳.۵ میلیارد دلار مازاد، معادل رشد ۷۲٪ نسبت به سال قبل

امارات، عربستان سعودی، هند، کره جنوبی و آمریکا پنج شریک اصلی صادراتی عمان هستند و حدود ۴۵٪ کل صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. در بخش واردات نیز امارات، کویت، چین، هند و عربستان در صدر تأمین‌کنندگان کالا قرار دارند.

نقش نفت و گاز در اقتصاد عمان

با وجود توسعه صنایع غیرنفتی، نفت و گاز همچنان نقش اصلی در اقتصاد عمان ایفا میکند و بیش از ۷۰٪ درآمد ارزی این کشور را تأمین می‌کنند. عمان با سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین استخراج، افزایش ظرفیت پالایشگاهی و توسعه صنایع پتروشیمی، در حال حرکت به سمت افزایش ارزش افزوده محصولات انرژی است.

فرصت‌های همکاری ایران و عمان

ایران با دارا بودن حدود ۱۰ درصد از ذخایر نفت خام و بیش از ۱۷ درصد از منابع گاز طبیعی جهان، نقش مهمی در تأمین انرژی جهانی ایفا می‌کند. میدان‌های نفتی عظیم در جنوب کشور و میدان‌های گازی بزرگ مانند میدان پارس جنوبی ظرفیت بالایی را برای تأمین انرژی داخلی و صادراتی فراهم کرده‌اند. علاوه بر این، ذخایر نفت و گاز ایران به‌دلیل کیفیت بالا و هزینه‌های نسبتاً پایین استخراج، از لحاظ اقتصادی نیز ارزشمند هستند.

موقعیت جغرافیایی ایران نیز یکی دیگر از مزیت‌های این کشور در بازار انرژی است. دسترسی ایران به خلیج‌فارس و دریای عمان، امکان صادرات نفت و گاز به کشورهای آسیایی، اروپایی و حتی آفریقایی را فراهم می‌کند. این موقعیت استراتژیک ایران را به یکی از مهم‌ترین مراکز تولید و صادرات نفت و گاز تبدیل کرده است.

ایران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر نفت و گاز جهان، مزیت‌های متعددی برای همکاری با عمان دارد:

   صادرات فناوری و خدمات فنی مهندسی: شرکت‌های ایرانی می‌توانند در پروژه‌های پالایشگاهی، پتروشیمی و صنایع پایین‌دستی عمان مشارکت کنند

   سرمایه‌گذاری مشترک در صنایع انرژی: شرکت‌های ایرانی می‌توانند از موقعیت جغرافیایی عمان به‌عنوان هاب صادراتی به آفریقا و جنوب آسیا استفاده کنند

   توسعه تجارت غیرنفتی: صادرات کالاهای صنعتی، تجهیزات الکتریکی، فلزات و محصولات شیمیایی از ایران به عمان، با استفاده از مزیت نزدیکی جغرافیایی و مسیرهای دریایی کوتاه امکان پذیر است

همکاری در نمایشگاه‌ها و رویدادهای تخصصی انرژی: نمایشگاه نفت و گاز عمان  بستری عالی برای معرفی توانمندی‌های ایران و ایجاد ارتباطات تجاری است.

جمع‌بندی و پیشنهاد راهبردی

روند رو به رشد تجارت خارجی عمان، همراه با تلاش این کشور برای تنوع‌بخشی اقتصادی، فرصت کم‌نظیری را برای ایران ایجاد کرده است تا ضمن بهره‌برداری از ظرفیت‌های خود در صنعت نفت و گاز، حضور پررنگ‌تری در بازار عمان داشته باشد. تمرکز بر سرمایه‌گذاری مشترک، تبادل فناوری و گسترش صادرات غیرنفتی می‌تواند مسیر همکاری‌های پایدار و سودآور میان دو کشور را هموار کند.

نمایشگاه نفت و گاز عمان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای منطقه‌ای در حوزه انرژی، با حضور ده‌ها کشور و صدها شرکت پیشرو، بستری مناسب برای معرفی محصولات و خدمات، شناسایی بازارهای جدید، و مذاکره با شرکای بالقوه به شمار می‌رود. حضور در چنین رویدادهایی نه تنها به ارتقای جایگاه برند و توسعه بازار کمک می‌کند، بلکه امکان رصد آخرین روندها و فناوری‌های روز صنعت را نیز فراهم می‌سازد.

برای شرکت‌های ایرانی فعال در حوزه نفت و گاز، این نمایشگاه‌ می‌تواند پلی مطمئن برای عبور از محدودیت‌ها و بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های بالقوه کشور باشد. زمان آن است که از این فرصت‌ها برای تثبیت و گسترش حضور ایران در زنجیره جهانی انرژی بهره‌برداری شود. 

برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام،  با تیم ما در تماس باشید و گام نخست را برای حضور قدرتمند در این نمایشگاه معتبر جهانی بردارید.